Meğer köyün imamı, Hayreddin Fakih küçükken Kur'an öğretmiş imiş. O da gelenlerle birlikte gelir. Mevlana Hayreddin, hürmetle, "Üstadımızsın" diye imamı üst tarafına alır.
Biraz sonra köyün genci, ihtiyarı, zengini, fakiri aralarında, "Acaba bizim imam mı daha bilgili yoksa Hayreddin Fakih mi?" diye konuşurlar. Bu söz imamın kulağına gider. Hayreddin'e dönüp,
"- Be oyuncu "Şuden"[1] ne lugattır?" der.
“- Olmak demektir.”
“ – Bilemedin, “Almaktır” olacaktı. İnanmazsan işte kitap” diyerek kitabını getirir.
Mevlana Hayreddin,
“- Şuden “olmak”tır. Hoca, kitabınızda “o” yerine yanlışlıkla “a” yazılmış.[2] Yanlış olmuş.” der.
İmam:
“- Bu nasıl söz! Kitap yanlış mı olur? Gördün mü?” deyince etrafta oradan buradan herkes,
“- Kitap yanlış mı olur?” diye taşkınlık ederler. Sohbetin tadı kaçar. Gelenler bir bir usulca dağılıp giderler. Hayreddin’in babası ve anası,
“- Oğlu, seni böyle görmekten, ölüm haberini işitmek daha iyiydi. Veya burada kalıp köyün sığır çobanı olsan daha güzeldi” derler.
Kaplamıştır âlemi şol resme cehl
Hay hatâ derler çü bir söz diye ehl
Mârifet cühhâl içinde sâ'bdur
Yâr ehl olacak olur kâr sehl
Hâsa kim onun gulûsu ey azîz
Bir nefes vermez cevâb etmeye mehl
(Dünyayı bilgisizlik öylesine kaplamış ki, ilim ehli bir şey söylese hatâ derler.
Bilgisizler içinde mârifet göstermek çetin iştir. Dostlar ehli olunca iş kolay olur.
Ey aziz kimse! Avamın (cahil halkın) taşkınlığı, velvelesi, mümtaz kimselere cevap vermesi için bir nefeslik mühlet vermez.)
Kaynak: Lamiîzâde Abdullah Çelebi, Latifeler, haz. Yaşar Çalışkan, İstanbul: MEB Yayınları, 1997, s. 240-242
[1] Şuden: Farsça, “olmak” anlamına gelen bir kelimedir.
[2] Osmanlıcada “olmak” kelimesi yazılırken, sırasıyla “elif-vav-lam-mim-elif-kaf” harfleri yazılır. “Vav” harfi olmazsa, kalan kısmı “almak” okunur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder