Bir bedevi, devesine dolu iki çuval yüklemiş götürüyordu. Kendisi de iki çuvalın ortasına oturmuştu. Birisi yolda onu lafa tuttu. Bedeviye yurdunu sordu, onu konuşturdu. Bu soruşturmayla, güzel sözler söyledi, hoş ifadelerde bulundu. Ondan sonra bedeviye dedi ki; “Bu iki çuvalda ne var? Doğruca söyle!”.
Bedevi, “Birinde buğday var, diğerinde kum, yiyecek bir şey değil!” dedi.
Adam, “Neden kum yükledin?” diye sorunca, Bedevi, “Buğday çuvalı tek kalmasın, kum çuvalı ona denk olsun diye” cevabını verdi.
Adam, “Akıllılık etseydin de buğdayın yarısını bu çuvala, yarısını da öbür çuvala koysaydın daha iyi olmaz mıydı? Böylece hem çuvallar hafifler, hem devenin yükü” dedi.
Bedevi bu fikri pek beğenip, “Ey akıllı ve hür fikirli hakîm (filozof)” dedi. “Böyle ince düşünce, böyle güzel görüş sahibi olduğun hâlde, neden böyle çıplak hâldesin, yaya yürüyor, yoruluyorsun?” O iyi kalpli bedevi, filozofa acıdı da onu deveye bindirmek istedi. Tekrar ona dedi ki; “Ey güzel sözlü filozof, birazcık kendi hâlinden bahset. Böyle bir akılla, böyle bir yeterlilikle sen ya vezirsin, ya padişah. Kendini gizleme, doğru söyle!”.
Filozof dedi ki; “İkisi de değilim. Ben halktan biriyim. Hâlime, elbiseme baksana!”.
Bedevi, “Kaç deven, kaç öküzün var?” diye sordu.
Filozof, “Uzun etme! Ne ona sahibim, ne buna!” cevabını verdi.
Bedevi, “Bari dükkânındaki mal ne, varın yoğun nelerdir, onu söyle!” dedi.
Filozof dedi ki; “Benim ne dükkânım var ne de mekânım”.
Bedevi, “Öyleyse paranı sorayım; ne kadar paran var? Akıllı, bilgili adamların incileri yığın yığındır” dedi.
Filozof, “Ey Arap kavminin iftiharı! Vallahi bütün varım yoğum, bir akşam yemeğinin karşılığı bile değildir. Yalınayak, başıkabak koşup duruyorum. Kim bir dilim ekmek verirse oraya gidiyorum. Bu kadar hikmet, fazilet ve hünerden ancak hayal ve baş ağrısı elde ettim” deyince, Bedevi dedi ki; “Yürü, yanımdan uzaklaş! Senin uğursuzluğun benim başıma da çökmesin. O uğursuz hikmetini benden uzaklaştır. Bir çuvalımda buğday, öbüründe kum olması, senin hikmetinden daha iyi be hayırsız!”
Kaynak: Mevlana, Mesnevi, Cilt: 2, beyit nu: 3178-3209
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder