Kusurunu öğrenmek

^{Hilâfet sırası Me’mûn’a eriştiği zaman ay yüzlü bir câriye satın aldı. Bu câriyenin yüzü Güneş’e, teni gül fidanına benziyordu. Şivesi, işvesi de âkılâne idi. Gece oldu. Memûn halvete girdi. Fakat o hûri yavrusu, Me’mûn’a râm olmadı. Me’mûn çok hiddetlendi, câriyenin başını cavza gibi iki parça etmek istedi. Câriye Me’mûn’un kızdığım anlayınca:}

^{“– İşte başım, kes at!. Fakat benimle yatma!” dedi.}

^{Me’mûn sordu:}

^{“– Ne yaptım da seni incittim, benim nemi beğenmedin?”}

^Câriye:

^{“- Beni öldürsen, ikiye biçsen, seninle yatamam!” dedi, “çünkü ağzının kokusuna dayanamıyorum. Kılıç bir kere öldürür, ok bir kere saplanır. Fakat ağız kokusu insanı mütemâdiyen öldürür.”}

^{Cariyeden bu sözü işiten Me’mûn acındı, incindi. Bütün gece bu ağız kokmasının çaresini düşündü, uyuyamadı. Sabah olunca, gerek Bağdat’ta, gerek başka memleketlerde bulunan tekmil ukalâyı, hükemâyı, etıbbâyı toplattı. Aralarında muhtelif şeyler üzerinde, fakat arada ağız kokması hakkında da mübâhaseler yaptırdı. Bu sâyede sezdirmiyerek, ağız kokusunu gidermek için en mühim ilâcı öğrendi, kullandı, ağız kokusu geçti.}

^{Me’mûn evvelâ câriyenin sözüne kızmıştı. Fakat bu söz üzerine tedâvi ile o fenâ kokudan kurtulduğu, ağzı gonca gül gibi güzel kokulu olduğu için, câriyenin sözünden memnun oldu. Câriyeye sarayda büyük bir mevki verdi. Onun hakkında:}

^{“– Bu benim ayıbımı yüzüme karşı söyledi; bu benim dostumdur!” derdi.}

^Bence,

^{“– Senin yolunda şöyle bir kuyu vardır” diyen adam senin hayırhâhındır.}

^{Yolunu şaşırmış bir kimseye:}

^{“– İyi gidiyorsun!” demek; büyük zulümdür.}

^{Çok kere olur ki, kendisine ayıbı söylenilmeyen kimse câhillikle ayıbını hüner sayar.}

^{Bir kimse sekmunya lâzım ise ona:}

^{“– Bal tatlıdır, şeker emsâlsizdir!” demeyin.}

^{Bir eczâcı bir gün ne güzel söylemiş:}

^{“– Sana şifâ lâzım ise icâbında acı ilâç iç!”}

<sup>Eğer sana faydalı bir şerbet lâzımsa, Sâdi’den acı nasihat ilâcı al! Sâdi’nin nasihati mârifet eleğiyle elenmiş, söz balı ile karıştırılmıştır.

Sadi-i Şirazi, Bostan. krş. Sadık Yalsızuçanlar, s. 89-90</sup>