Hak'tan gafil olmamak

^{Birisi Sultan Mahmud Gaznevî’yi eleştirdi:}

^{“- Acayip şey!" dedi, "Ayaz’ın güzelliği yok. Sultan Mahmud bunun nesini seviyor? Bir gülün rengi, kokusu olmazsa onun sevdasından çırpman bülbüle şaşılır.”}

^{Birisi bu sözü Sultan Mahmud’a nakletti. Sultan Mah-mud’un canı pek sıkıldı:}

^{“-A efendi!” dedi, «ben Ayaz’ın boyunu boşunu değil; ahlakını seviyorum.”}

^{İşittim ki, dar bir geçitte bir deve yıkılmış, üzerindeki inci dolu sandık kırılmış.}

^{Sultan Mahmud bu hali görünce:}

^{“- Yağmadır; alan alsın!” demiş; kendisi atını sürmüş gitmiş.}

^Mahmud’un:

^{“- Yağmadır!» demesi üzerine maiyetindeki atlılar yağmaya koşarak padişahtan ayrılmışlar. Padişahın arkası sıra giden atlılardan yalnız Ayaz kalmış. Mahmud Ayaz’ı görünce onun güzelliğinden zevk almış ve:}

^{“-Ey sümbül gibi kıvrım kıvrım saçlı dilber. Yağmadan sen ne getirdin bakalım?” demiş.}

^{Ayaz cevap vermiş:}

^{“- Padişahım, hiçbir şey almadım. O nimet beni sizin hizmetinizden alıkoymadı.”}

^{Arkadaş! Cenâb-ı Hakk’ın dergâhında yakınlık istersen, ihtiyaç peşinde koşup da haktan gafil olma!}

^{Sadi-i Şirazi, Bostan. krş. Sadık Yalsızuçanlar, s. 159-160}