Öğrenmede ilgi ve dikkat

Atina’da önemli bir tartışma yapılırken kürsüye Demostenes çıkar, ancak dinleyiciler sürekli kendi aralarında konuşmakta, filozofu dinlememektedir.

Demostenes, “Bir hikaye anlatıp ineceğim” der ve anlatmaya başlar: “Uzun zaman önceydi. Bir delikanlı Atina’dan Megara’ya gitmek için bir eşek kiralamıştı. Eşeğini kiraya veren adamın da Megara’da işi vardı, beraber yola düştüler. Konuşa konuşa giderlerken öğle sıcağı bastırdı; biraz dinlemek ve öğle yemeği yemek için bir subaşına çöktüler. Ama ortalıkta hiç gölgelik yoktu ve eşeğin sahibi yemeğini alıp eşeğinin gölgesine sığında.

Eşeği kiralayan genç buna içerledi; ‘Sen çekil, gölgede ben oturacağım’ dedi.

Delikanlı, ‘Ama ben eşeği kiraladım’ deyince, eşeğin sahibinden, ‘Ben sana eşeği kiraladım, gölgesini değil’ cevabını aldı ve aralarında kavga çıktı.”

Hikayenin tam burasında Demostenes kürsüden iner yürümeye başlar. Dinleyiciler, “Sonunda ne oldu? Sonunu anlat” diye bağrışmaya başlayınca Demostenes kürsüye döner:

“Sizin için çok önemli bir konuda bir şeyler anlatmaya çalıştım, dinlemediniz. Şimdi ise eşeğin gölgesini merak ediyorsunuz. Ne fikrimi söyleyeceğim, ne de eşeğin gölgesine ne olduğunu…”

Tekrar kürsüden iner ve yürür gider.

Felsefe Diyarından Hikmet Yurduna Bilgelik Hikayeleri, haz. Cevdet Kılıç, İstanbul: İnsan Yay. 2008, s. 72-73